Niestety często stosujemy techniki uczenia się, które nie są efektywne. Męczące powtarzanie w kółko treści działa jedynie na krótką metę i zajmuje dużo czasu. Okazuje się jednak, że wystarczy przyswoić kilka technik uczenia się i można zapamiętywać sprawniej i szybciej.
Jak się uczyć skutecznie?
Przez całe życie mózg przyswaja pewną wiedzę. Robimy to każdego dnia, choć w wielu przypadkach nie zwracamy na to uwagi. Na efektywne zdobywanie wiedzy ma wpływ nie tylko jakość metod uczenia się, ale także nasze indywidualne zdolności. Mowa tu o poziomie intelektu, inteligencji, zainteresowaniach, aspiracjach, ambicji, a także zdolnościach i genetyce. Niejednokrotnie dobrą pamięć możemy odziedziczyć, ale pamięć da się także wyćwiczyć.
Mózg a uczenie się
Mózg to bardzo złożona struktura składająca się z wielu ośrodków odpowiedzialnych za działanie naszego organizmu, a także z kilkudziesięciu milionów komórek zwanych neuronami. Te połączenia wytwarzają się bardzo wcześnie, bo już od życia płodowego, poprzez lata przedszkolne i potem szkolne. Im jesteśmy starsi, tym mniej połączeń neuronalnych powstaje. Największe ich nasilenie ma miejsce w okresie do 10 roku życia. To właśnie wtedy kształtuje się też wiele nawyków, które będą potem miały wpływ na zdolność uczenia się. Wielkie znaczenie ma więc wówczas dbałość naszych rodziców, którzy motywują nas do zdobywania wiedzy, a także bodźcują i stymulują do działania. Dziecko samo z siebie niekoniecznie widzi sens w przyswajaniu wiedzy i chętniej odda się zabawie – choć i ona jest wielkim procesem uczenia się.
Mózg a komputer
Nasz mózg i pamięć działają odmiennie aniżeli komputer, któremu możemy wydać komendę, a ten odnajdzie daną informację zapisaną w konkretnej komórce. Mózg jest bardziej skomplikowany, ponieważ przypominamy sobie pewne fakty wyłącznie na zasadzie skojarzeń. Łączymy jakąś informację z miejscem, obrazem lub zapachem. Jeśli więc czytamy książkę zupełnie pozbawioną ilustracji, to dużo trudniej będzie nam zapamiętać znajdujące się tam wiadomości. Ilustracje, wykresy i obrazki pomagają nam w kojarzeniu faktów. Pamięć i proces uczenia się można jednak wciąż ćwiczyć. Na całym świecie organizowane są kursy, które pomagają usprawniać zapamiętywanie i szybkie przetwarzanie informacji.
[ad name=”HTML”]
reklama
Czym są mnemotechniki?
Każdy z nas narzeka na swoją pamięć. Ubolewamy, że nie pamiętamy tak wielu informacji, jak byśmy tego oczekiwali. Okazuje się, że istnieją techniki, które znacznie usprawniają proces zapamiętywana. Wiadomości na dłużej zostają w naszej pamięci, a także mamy do nich łatwiejszy i szybszy dostęp. One naprawdę działają, co często przekracza nasze najśmielsze oczekiwania. Poprawę pamięci da się zauważyć już po kilku dniach.
Skuteczne metody uczenia się
Niestety, wielu uczniów stosuje te techniki, które powszechnie zostały uznane za najmniej efektywne. Mowa tu choćby o metodzie podkreślania fragmentów tekstu i powtarzania. Wiedza w ten sposób zdobyta jest przechowywana w naszej pamięci bardzo krótko. Jeśli uczymy się np. na dzień przed egzaminem, to informacje zaraz po egzaminie zostaną ulotnione. Najskuteczniejszą techniką okazała się być metoda praktycznych testów, a także nauka rozłożona w czasie. Polecamy więc podzielić sobie materiał, który należy przyswoić do egzaminu, a następnie każdego dnia uczyć się pewnego fragmentu informacji powtarzając każdorazowo to, co już wcześniej zapamiętaliśmy. Poza tym warto uczyć się poprzez rozwiązywanie testów czy quizów, stosowanie metod obrazkowych i skojarzeniowych, a nie tylko czytając notatki i powtarzając obszerne treści. Te nijak nie zachowają się w naszej pamięci. Uczenie się to nic innego, jak rozwijanie nowych struktur neuronalnych w mózgu. Dlatego właśnie z każdą lekcją gry na pianinie czy trenowaniu tenisa idzie nam coraz lepiej.
Ciekawym odkryciem, które miało diametralny wpływ na proces uczenia się jest metoda wizualizacji. To bardzo ważna technika, która wykorzystywana jest głównie w sporcie. Sportowcy wyobrażają sobie siebie w momencie wykonywania ruchu, jakiego chcą się nauczyć. Mózg bardzo poważnie traktuje nasze silne wizualizacje i nie odróżnia ich od praktycznego działania.
Uczenie się przez łączenie wielu technik
Najmniej efektywną metodą uczenia się jest zwyczajne czytanie. Niestety, o ile czytanie polecane jest dla naszego rozwoju, o tyle przeczytane informacje łatwo mogą nam umykać. Ucząc się np. języka obcego starajmy się korzystać z wielu rozmaitych sposobów kontaktu z językiem, nie skupiając się wyłącznie na jednej. Czytajmy więc angielskie książki, oglądajmy angielską telewizję, a także uczmy się wspólnie z towarzyszem. Możemy także zacząć ze sobą rozmawiać, wykonywać scenki, czyli robić wszystko, aby przyswajany język był aktywny i żywy. Tak jest z każdą inną dziedziną, dlatego właśnie wiedza zdobywana w praktyce jest najbardziej trwała.
Metody mnemotechnik
Istnieje cała masa technik szybkiego zapamiętywania, uczenia się czy czytania. Jedną z polecanych metod zapamiętywania np. ciągów liczbowych czy kodów jest tworzenie pomiędzy nimi sensownych skojarzeń. Można podjąć się próby stworzenia alfabetu kodów. Każdej cyfrze nadajemy literę, np. 0 – O, 1 – A, 2 – B, 3 – C itd. Dana liczba utworzy nam określony kod złożony z liter, np rok 1410 utworzy kod ADAO. Aby zapamiętać kod (a tym samym datę) trzeba jeszcze ułożyć historię złożoną z przymiotników i rzeczowników zaczynających się na litery z kodu. Przykład: Alfons dał Dobrej Alicji Ogórek.
Gdy chcemy przyswoić sobie angielskie słówka, warto utworzyć historyjkę, która pomoże nam je skojarzyć. Ta metoda wymaga pewnej kreatywności, ale dla niektórych bywa wręcz zbawienna. Kolejną odpowiedzią na pytanie jak się uczyć jest metoda rzymskiego pokoju, w której wizualizujemy sobie pokój z wieloma charakterystycznymi zakamarkami. Kiedy chcemy zapamiętać jakiś zestaw informacji (np. listę zakupów), wyobrażamy sobie, że wchodzimy do pokoju i chowamy kolejne punkty z listy w charakterystycznych miejscach. Gdy potem chcemy przywołać zapisane w ten sposób informacje wystarczy, że zajrzymy w wyobraźni do pokoju i odwiedzimy te miejsca.
Mnemotechniki są skuteczne, co nie podlega wątpliwości. Wielu z nas się jednak przed nimi broni uważając, że są wyłącznie naukową gadaniną. Otóż jakkolwiek byśmy o tym nie myśleli, mózg można i nawet trzeba ćwiczyć. Pobudzanie go do wysiłku zapobiega wielu chorobom, jak Alzheimer czy otępienie. Pamiętajmy, że mózg jest jak mięsień, nieużywany zaczyna tracić swoją funkcję i powoli zanika.
Justyna Jagielska
[ad name=”HTML”]
reklama
